فقره اطلس (C1)

فقره اطلس (C1)

این فقره از متباقی فقرات رقبی بکلی فرق داشته و فاقد جسم فقری و spine میباشد.
این فقره از دو کتله جانبی یا lateral masses که توسط یک قوس قدامی anterior arch و یک قوس خلفی بنام posterior arch با همدیگر وصل شده اند، ساخته شده است. در مجموع فقره اطلس ساختمان شبیه یک انگشتر را دارد.
از قسمت خلفی lateral masses دو transverse process بزرگ که دارای foramen transversarium میباشند، نشئت میکنند.
در وجه علوی lateral mass یک facet مقعر و بیضوی شکل وجود دارد که با کاندیل استخوان occipital یکجا شده Atlanto- occipital joint را میسازند.
وجه سفلی Lateral massدارای یک سطح مفصلی بزرگ نسبتا ً مدور بوده و با superior articular facet فقره (Axis (C2 یکجا شده lateral Atlanto-axial joint را میسازد.
در وجه انسی lateral mass یک توبرکل دیده میشود که transverse ligament of atlas بالای آن ارتکاز میکند. این لیگامنت foramen vertebral بزرگ فقره را بدو قسمت قدامی و خلفی تقسیم میکند. قسمت خلفی آن با vertebral foramen یک فقره وصفی مطابقت کرده قسمتی از کانال فقری را میسازد و spinal cord ازآن عبور میکند. در قسمت قدامی vertebral foramen اطلس dens فقره axis واقع میشود. Dens در قدام با anterior arch و در خلف با transverse ligament مفصل میگردد، که این دو مفصل را مجموعا ً بنامMedian Atlanto-axial joint یاد میکنند.
در قوس قدامی یک بارزه کوچک در سر خط متوسط دیده میشود که anterior tubercle نامیده میشود. همچنان قوس خلفی نیز دارای یک بارزه مشابه بوده که فکر میگردد یک spinous process انکشاف نکرده باشد.
در وجه علوی posterior arch یک میزابه وجود دارد که vertebral artery ازان عبور میکند.
Transverse process های فقره اطلس بزرگ و برجسته میباشند.